Seattle'daki Allen Beyin Bilimi Enstitüsü'nden Çarpıcı Bulgu
Seattle’da faaliyet gösteren Allen Beyin Bilimi Enstitüsü, Alzheimer hastalığının iki evrede ilerlediğini ortaya koydu. İlk evre, “gizli dönem” olarak adlandırılmakta ve burada yalnızca bir avuç nöron etkilenmektedir. Bu aşamadaki hasar, beyin taramalarıyla tespit edilemiyor; ancak bu mikroskobik bozulmalar, hastalığın başlangıcına dair önemli ipuçları sunuyor.
Doğu Anglia Üniversitesi’nden demans uzmanı Prof. Michael Hornberger, erken aşamada hasarın genellikle beynin mekânsal navigasyondan sorumlu bölgelerinde görüldüğünü belirtti. Hornberger, “Bu durum Alzheimer hastalığının ilk belirtilerinden birinin yolunu kaybetmek olmasını açıklıyor,” ifade etti.
İkinci Aşama ve Bilişsel Çöküş Belirtileri
Hastalığın ikinci aşamasında ise beyinde tau ve amiloid proteinlerinin birikimi başlar ve bu süreçle birlikte hafıza kaybı, dil bozuklukları ve muhakeme güçlüğü gibi bilişsel çöküş belirtileri ortaya çıkar. Araştırmalarda Alzheimer hastalığından hayatını kaybeden 84 bireyin beyin dokusu incelendi ve bulgular, düşük protein seviyelerine sahip bireylerde bile önemli sayıda nöron kaybı tespit edildiğini gösterdi.
Enstitüdeki nörobilim profesörü Dr. Mariano Gabitto, “Kaybolan ilk nöronları tespit edebilmek, onları korumaya yönelik tedaviler geliştirmek açısından büyük önem taşıyor” dedi.
Erken Teşhis ve Müdahale Olanakları
Alzheimer’ın erken teşhisine yönelik çalışmalar, tau ve amiloid protein seviyelerinin yüksek olduğu bireylerde dikkat kaybı ve hafıza problemleri yaşama olasılığının arttığını ortaya koydu. Alzheimer Derneği’nden Dr. Igor Camargo Fontana, hastalığın semptomlar başlamadan önceki uzun sessiz döneminin erken teşhis ve müdahale için önemli fırsatlar sunduğunu belirtti.
Demansın Yaygınlığı ve Ekonomik Yükü
Birleşik Krallık'ta yaklaşık 982 bin kişi demansla yaşıyor ve bu sayı 2040 yılına kadar 1,4 milyona ulaşabilir, kahvalti tutarında yılda 42 milyar sterlin tutarında bir maliyetle. Uzmanlar, bu rakamın önümüzdeki 15 yıl içinde 90 milyar sterline çıkacağını öngörüyor.
Metabolik Sendromun Etkileri
Güney Kore'de yapılan bir araştırma, metabolik sendromun erken bunama riskini artırabileceğini göstermektedir. Göbek çevresindeki yağlanma, yüksek tansiyon, yüksek kan şekeri ve diğer benzeri unsurların varlığı ile demans riski artmaktadır.
Yaşam Tarzı Değişiklikleri ile Önleme
Uzmanlar, demans vakalarının yüzde 40’a kadarının yaşam tarzı değişiklikleriyle önlenebileceği ya da geciktirilebileceğini vurguluyor. Sağlıklı uyku alışkanlıkları, düzenli fiziksel aktivite, kolesterol kontrolü ve dengeli beslenme, Alzheimer ve diğer demans türlerinin önlenmesinde önemli stratejiler arasında yer alıyor.
Son araştırmalar, derin uyku ve REM uykusunun beyindeki toksinleri temizlemede kritik bir rol oynadığını gösteriyor. Ayrıca, Akdeniz tipi diyetin uygulanmasının bunama riskini yüzde 25 oranında düşürdüğünü ortaya koymaktadır.
Sonuç
Alzheimer hastalığıyla mücadelede erken teşhis, müdahale ve yaşam tarzı değişiklikleri yaşamsal öneme sahip. Bilim insanları, bu stratejilerin hem hastalığın ilerlemesini yavaşlatma hem de bireylerin genel sağlıklarını korumada etkili olabileceğine inanmaktadır.
Tarafsızlık Analizi
Bu Makale Hakkında Önemli Sorular
