Alzheimer Hastalığında İki Evreli Süreç
Seattle’daki Allen Beyin Bilimi Enstitüsü tarafından gerçekleştirilen çalışmalarda, Alzheimer hastalığının iki evreden oluştuğu tespit edilmiştir. İlk evre "gizli dönem" olarak adlandırılan bir süreçtir; bu dönemde beyin görüntüleme teknikleriyle tespit edilemeyen, ancak belirli nöronlarda başlayan mikroskobik düzeyde hasarlar görülmektedir.
Doğu Anglia Üniversitesi’nden demans uzmanı Prof. Michael Hornberger, bu erken hasarın genellikle beynin mekânsal navigasyon ile ilgili bölgesinde meydana geldiğini belirtmiştir. Hornberger, “Bu, Alzheimer’ın en erken belirtilerinden birinin yolunu kaybetmek olmasını açıklıyor,” ifadelerini kullanmıştır.
İkinci Evrede Bilişsel Çöküş Belirtileri
Hastalığın ikinci evresinde ise beyinde amiloid ve tau adı verilen proteinlerin birikimi hızlanmaktadır. Bu birikim, hafıza kaybı, dil bozuklukları ve muhakeme becerilerinde azalma gibi bilişsel çöküş belirtilerine yol açmaktadır.
Yapılan araştırmalarda, Alzheimer hastalığı nedeniyle hayatını kaybeden 84 bireyin beyin dokuları incelenmiş ve düşük protein birikimine sahip bireylerde bile önemli sayıda inhibitör nöronun kaybolduğu tespit edilmiştir. Çalışmaya katılan nörobilimci Dr. Mariano Gabitto, “Kaybolan ilk nöronları tespit edebilmek, ileride geliştirilecek koruyucu tedaviler için kritik önemde,” diyerek erken teşhisin önemine vurgu yapmıştır.
Metabolik Sendrom ve Erken Bunama Riski
Daha ileri çalışmalar, Güney Kore’deki araştırmalara dayanarak, metabolik sendromun erken bunama riskini önemli ölçüde artırabileceğini göstermiştir. Göbek çevresindeki yağlanma, yüksek tansiyon, yüksek kan şekeri ve düşük HDL kolesterol seviyeleri gibi risk faktörlerinden en az üçüne sahip bireylerin demans riskinin %24 arttığı, beş faktörün tamamına sahip bireylerde ise bu oranın %70’e kadar yükseldiği belirtilmektedir.
Alzheimer ile Mücadelede Gelecek Beklentileri
Birleşik Krallık’ta yaklaşık 982 bin kişi demansla yaşamaktadır ve bu kişilerin %60’ından fazlasının Alzheimer hastası olduğu tahmin edilmektedir. Uzmanlar, 2040 yılına kadar bu sayının 1,4 milyona ulaşacağı öngörüsünde bulunmaktadır. Bu durum, sağlık sistemleri üzerindeki ekonomik yükü de artırmaktadır; 2024 itibarıyla İngiltere’de demansın yıllık maliyeti 42 milyar sterlin olarak hesaplanmakta, bu rakamın 15 yıl içinde 90 milyar sterline çıkması beklenmektedir.
Alzheimer Derneği’nden Dr. Igor Camargo Fontana, hastalığın semptomların ortaya çıkmadan önceki "sessiz dönemine" dikkat çekerek, “Bu dönem, erken teşhis ve müdahale için eşsiz fırsatlar sunuyor,” şeklinde yorumda bulunmaktadır.
Tarafsızlık Analizi
Bu Makale Hakkında Önemli Sorular
