Yıldız Evrimi ve Kozmik Fizikte Yeni Bir Dönem
Avustralya’daki ASKAP teleskobu ve NASA’nın Chandra X-ışını gözlemevi, evrenden gelen gizemli sinyalleri inceleyerek, her 44 dakikada bir iki dakika süren güçlü radyo dalgaları ve X-ışınları yayan bir gök cisim belirledi. Keşfedilen bu cisim, ASKAP J1832-0911 adıyla anılıyor ve ne bir pulsar ne de bilinen diğer yıldız türlerine benzer özellikler taşıyor. Bilim insanları, bu buluşun yıldız evrimi ve kozmik fizik alanında bildiklerimizi kökten değiştirebileceğini düşünüyor.
Keşfin Detayları
Bu cisim, Avustralya’daki Square Kilometre Array Pathfinder (ASKAP) teleskobu ile tespit edildi. Aynı zamanda Chandra, aynı bölgeyi gözlemliyordu ve bu iki çalışmanın kesin buluşu, cismin X-ışını yaydığını doğrulayan ilk gözleme imkânı sağladı. Araştırma ekibi, 28 Mayıs’ta Nature dergisinde yayımladıkları makalede, bu tür sinyallerin daha önce bilinmeyen bir kozmik nesneden kaynaklandığını belirtmektedir.
ASKAP J1832-0911, “uzun dönemli geçici olaylar” (long-period transients – LPT) sınıfına ait nadir bir gök cismi olarak tanımlanıyor. Çoğu gök cisminin radyo dalgalarını saniyeler ya da milisaniyeler arasında göndermesi beklenirken, bu nesne düzenli aralıklarla dakikalar veya saatlerle ölçülen periyotlarda sinyal yayıyor. Bu durum, mevcut astrofizik teorilerini zorlamaktadır.
Olası Fiziksel Modeller
Araştırmanın baş yazarı olan Curtin Üniversitesi’nden astronom Andy Wang, ASKAP J1832-0911’in bir magnetar veya birçok manyetik alana sahip bir beyaz cüce ile eşlik eden bir çift yıldız sistemi olabileceğini belirtti. Ancak mevcut teoriler, cismin davranışını tam olarak açıklayamıyor. Wang, “Bu olağandışı keşif, ya yeni bir fizik anlayışına ya da yıldız evrimi ile ilgili yeni modellerin geliştirilmesine yol açabilir.” ifadelerini kullandı.
X-ışınlarının Önemi
ASKAP J1832-0911’in bir LPT olarak gözlemlendiği ilk durum, X-ışını yaydığı için de önem taşımaktadır. İspanya'daki Katalan Uzay Araştırmaları Enstitüsü'nden ikinci yazar Nanda Rea, “Bu tür bir nesno bulmak, evrende benzer birçok başka cisim olduğuna dair güçlü bir işaret” olduğunu ifade etti. X-ışını yayımının keşfi, bu tür cisimlerin daha iyi anlaşılmasına olanak tanıyan yeni bir pencere açmaktadır.
Gelecek Araştırmalar
Bilim insanları, ASKAP J1832-0911’in gizemini çözmek için hem radyo hem de X-ışını teleskoplarıyla daha fazla gözlem yapmayı hedefliyor. Cisim, yaklaşık 15 bin ışık yılı uzaklıkta, Samanyolu galaksisi içinde konumlanıyor ve radyo ile X-ışınları yayma yeteneği, LPT’lerin doğasının bulunmasında önemli ipuçları sağlayabilecektir. Araştırmanın eş yazarı Nanda Rea, “Geçici X-ışını yayılımının tespit edilmesi, bu gizemli yapıların doğasına dair bizim anlayışımıza yepyeni bir kapı açtığını” belirtti.
Tarafsızlık Analizi
Bu Makale Hakkında Önemli Sorular
Yorumlar