İçeride siyasi kovuşturmalarla başlayan, dünyada küresel ticaret savaşları ile büyüyen gerilim iklimi tüketici güvenine yansıdı.

Son dönemde Türkiye'nin ekonomik durumu, içerideki siyasi gelişmeler ve dış politikadaki belirsizlikler nedeniyle ciddi bir etki altında kalmıştır. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ve Merkez Bankası iş birliği ile yapılan Tüketici Eğilim Anketi sonucunda hesaplanan Tüketici Güven Endeksi, mart ayında 85,9 iken nisan ayında yüzde 2,3 bir düşüşle 83,9 seviyesine gerilemiştir. Bu düşüş, içerdeki siyasi kovuşturmalar, gözaltılar ve tutuklamaların yarattığı belirsizlik ortamının yanı sıra ABD’nin uyguladığı radikal gümrük tarife değişiklikleri ile küresel planda büyüyen gerilimden kaynaklanmaktadır. Gerilim ikliminin tüketici güveni üzerindeki olumsuz etkisi, bireylerin ekonomi üzerindeki beklentilerini doğrudan etkilemektedir. Tüketici Güven Endeksi, genel ekonomik gidişat ve bireylerin mali durumlarına ilişkin beklentilerini ölçen kritik bir göstergedir. Endeksin 100’ün altındaki değerleri, tüketici güvenindeki kötümserliği, 100’ün üstündeki değerler ise iyimserliği göstermektedir. En son yapılan anketler, tüketicilerin harcama ve tasarruf eğilimlerinde son dönemlerde belirgin bir kötümserlik olduğunu ortaya koymaktadır. Hanelerin maddi durumlarıyla ilgili değerlendirmelerde ve genel ekonomik duruma ilişkin beklentilerde nisan ayında daha fazla azalma yaşanmıştır. Özellikle, ‘Geçen on iki aya göre mevcut dönemde hane maddi durumu’ alt endeksi, 70,9’dan 69,1’e gerileyerek olumsuz bir eğilim göstermektedir. Ayrıca, tüketicilerin gelecek dönemde hanelerinin maddi durumuna ilişkin beklentileri de azalma göstermiştir. İşsizlik beklentileri konusundaki gidişat ise daha olumlu görünmekte; işsizlik sayısının azalacağı yönündeki beklentilerde artış gözlemlenmektedir. Bu durum, Türkiye'nin büyümekte olan bir kriz ortamı ile karşı karşıya olduğu izlenimini vermektedir. Hanelerin tüketim alışkanlıkları ve tasarruf yaklaşımları değişmekte, güven kaybı yaşanmaktadır. Seçim dönemleri ile Tüketici Güven Endeksi arasında ortaya çıkan ilişki, tüketicilerin seyirzev sahibi olduğu seçim sonuçlarını etkileyen önemli bir faktör olmaktadır. Düşen güven düzeylerinin, seçimlerde iktidar lehine sonuç vermediği sıkça gözlemlenmekte, bu da iktidarda olan partilerin zayıfladığına işaret etmektedir. Bütün bu veriler, Türkiye'nin bu dönemde ekonomik istikrarı sağlamak için önemli adımlar atması gerektiğini ortaya koymaktadır. Hem iç politikada hem de dış ilişkilerde yaşanan belirsizliklerin aşılmasıyla, tüketici güveninin yeniden tesis edilmesi, ülke ekonomisinin geleceği açısından büyük önem taşımaktadır. Ekonomide hissedilen düzelmeler, ancak güven ortamının yeniden sağlanmasıyla mümkün olacaktır. Türkiye'nin şu anki durumu, kısa vadeli iyileştirmelerle sınırlı kalmamalı; uzun vadeli stratejik planlamalar yapılmalıdır. Ekonomik anlamda halkın krediye erişiminin arttırılması, mevcut duruma karşı bir önlem olarak öne çıkmaktadır. Genel olarak, Tüketici Güven Endeksi’nin sürekli düşüş göstermesi, Türkiye’nin ekonomik ve siyasi zeminindeki belirsizliklerin ne denli etkili olduğunu açıkça ortaya koymaktadır.