Mahfi Eğilmez'den Faiz Oranları Üzerine Önemli Değerlendirmeler

Mahfi Eğilmez, Faiz Oranlarının Düşürülmemesi Gerektiğini Savundu

İktisatçı Mahfi Eğilmez, Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası'nın (TCMB) faiz oranlarıyla ilgili yaptığı değerlendirmede, mevcut faiz seviyelerinin gerekçelerini "Faizi Değiştirmemek Doğru muydu?" başlıklı yazısında detaylandırdı. Eğilmez, ülkelerin potansiyel büyümeleri üzerinden yapılan hesaplamalarla Türkiye'de faizin yüksek mi yoksa düşük mü olduğu konusunu matematiksel bir çerçeveye oturttu.

Yazısında, Amerikalı iktisatçı John B. Taylor'un geliştirdiği Taylor Kuralı'na atıfta bulunan Eğilmez, bu kurala göre merkez bankalarının politika faizini belirlemek için kullanılan formülü açıkladı. Bu formül, şu şekildedir:

Faiz Oranı = r∗ + π + 0,5 (π − π∗) + 0,5 (y − y∗)

Bu formülde yer alan terimlerin anlamları şu şekildedir:

• r∗: Reel denge faizi (Amerika için %2, Türkiye için %3)
• π: Mevcut enflasyon oranı
• π∗: Hedef enflasyon oranı
• y: Reel GSYİH (GSYİH’nin reel büyüme oranı)
• y∗: Potansiyel GSYİH (GSYİH’nin potansiyel büyüme oranı)

Eğilmez, formüldeki iki adet 0,5 katsayısının, merkez bankalarının enflasyon ve çıktı (büyüme) sapmalarına nasıl tepki vereceğini belirlemede önemli bir rol üstlendiğini vurguladı. Örneğin, enflasyonun hedeflenen oranı aşması durumunda faiz artırılmasının gerektiğini, aynı şekilde ekonomik büyümenin potansiyelin altında kalması durumunda da faizlerin artırılması gerektiğini belirtti.

Türkiye örneğini inceleyen Eğilmez, TCMB’nin mevcut politika faizini düşürmesinin doğru olmayacağını ifade etti. Son veriler ışığında, Türkiye'nin mevcut enflasyon oranının %37,9, hedef enflasyonun ise sadece %5 olduğunu belirten Eğilmez, hesaplamalar neticesinde olması gereken faizin %56,35 düzeyinde olduğunu belirtti. Halihazırda TCMB'nin politika faizi %46 seviyelerindedir.

Eğilmez, TCMB’nin mevcut faiz oranlarını daha fazla yükseltmekten kaçınmasının, Türkiye’nin potansiyel büyüme oranının altında kalan bir büyüme sürecinde bulunmasından kaynaklandığını aktardı. Enflasyon konusundaki durumu değerlendirirken, hedeflenen enflasyonun henüz sağlanamadığını ve dolayısıyla mevcut faizin koruma altında tutulmasının hayati önemde olduğunu belirtti.