TCMB, Türk lirasına geçişi desteklemek amacıyla makroihtiyati çerçevede değişiklikler yapıldığını duyurdu

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Türk lirasına geçişi teşvik etmek ve finansal istikrarı güçlendirmek amacıyla bir dizi yeni düzenlemeye gitti. Bu kararlar, zorunlu karşılık oranlarından faiz uygulamalarına, ihracat döviz gelirlerinin dönüşümüne kadar geniş bir alanı kapsamaktadır. Yapılan güncellemeler ile birlikte, yabancı para mevduatlar için zorunlu karşılık oranları tüm vadelerde 200 baz puan artırıldı. Ayrıca, yurt içi yerleşiklerle yapılan 1 yıla kadar vadeli yabancı para cinsinden repo işlemlerinden sağlanan fonlar için zorunlu karşılık oranı 400 baz puan artırıldı. TCMB'nin bu adımları, Türk lirasının bankacılık sistemindeki payını artırma çabasını gösteriyor. Tüzel kişi TL mevduat payı yüzde 60’ın altında olan bankalara aylık 0,3 puan artış sağlama yükümlülüğü getirildi. Bu kapsamda, zorunlu karşılıklara uygulanacak faiz ve telafi oranları da yükseltildi; TCMB ağırlıklı ortalama fonlama maliyetinin yüzde 84’ü yerine yüzde 86’sı oranında ödeme yapılmasına karar verildi. Hazine ve Maliye Bakanlığı, ihracat gelirlerinin yurda dönmesine ilişkin yeni düzenlemelerle ihracat bedellerinin TCMB'ye satılması gereken asgari oranı yüzde 35 olarak belirledi, bu oran 31 Temmuz 2025 tarihine kadar geçerli olacak. Özellikle döviz dönüşüm desteği oranı da artırıldı, böylece firmaların kendi dövizlerini TL’ye dönüştürmesini teşvik etmeyi amaçlayan destek oranı, aynı tarih için yüzde 3’e yükseltildi. Yapılan bu değişiklikler, bankacılık sisteminde Türk lirasının kullanımını artırmak ve döviz varlıklarının dönüşümünü teşvik etmek amacıyla oldukça önemli. Ancak, Türk lirasının güçlendirilmesi ve dalgalanmaların önlenmesi konusundaki bu adımlar, uzun dönemde ekonominin sağlığı açısından ne ölçüde etkili olacak? Eleştirmenler, bu tür makroihtiyati önlemlerin tek başına yeterli olmayabileceğini savunuyor. Erdal Bahçıvan gibi sanayi temsilcileri, sanayi sektörünün yaşadığı zorlukları ve enflasyon baskılarını dile getirirken, piyasanın ani dalgalanmalara ne denli hazırlıklı olduğunu sorguluyorlar. Sonuçta, Türk lirasına yönelik bu düzenlemeler, piyasalardaki güvenin yeniden tesis edilmesinde kritik bir rol üstlense de, bu süreçte gereken yapısal reformların da eşzamanlı olarak gerçekleştirilmesi gerektiği aşikâr. Türk ekonomisinin mevcut durumu ve atılacak adımların etkileri üzerine yapılan değerlendirmelerin ışığında, TCMB’nin bu yeni düzenlemelerinin piyasalara etkisi, zamanla daha net bir şekilde görülecek. Ekonomik istikrarı sağlamak için atılan her adım, kamu ve özel sektör iş birliği ile desteklenmeli ve yüksek enflasyonla mücadele konusunda kalıcı çözümler de üretilmelidir.