Türkiye’nin sosyal güvenlik sisteminde büyük bir kriz patlak verdi.
Sosyal Güvenlik Kurumu’nun (SGK) yürüttüğü denetimlerin sonuçları, milyonlarca vatandaşın emeklilik planlarını tehlikeye atan sahte sigortalılık vakalarını gün yüzüne çıkardı. Çalışmadıkları halde sigortalı gösterilen binlerce kişi, emekliliklerini beklerken büyük bir şokla karşılaşıyor.
Yıllarca emek verdi, şimdi sıfırdan başlıyor
Emekli olma hayalleri suya düşen vatandaşlar, SGK'dan gelen bildirimler ile adeta soğuk duş etkisi yaşıyor. Sahte sigorta kaydı ile hizmet süresini doldurduğunu düşünen birçok kişi, aslında prim günlerinin geçersiz olduğunu öğrendiğinde büyük bir hayal kırıklığı yaşıyor. SGK'nın denetim ekipleri, belirli firmalar üzerinden gerçekleştirilen 'çalışmadan sigortalı gösterme' uygulamalarındaki artışı gözler önüne serdi. Tespit edilen sahte kayıtlar sistemden düşürülmekte, bu da emeklilik için gerekli prim günlerinin bir anda yok olmasına neden olmaktadır.
Emeklilik yaşı 4-5 yıl geriye gidebilir
Uzmanlar, sahte sigorta tespitinin ardından hizmet süresinde ciddi kesintilerin yaşandığını, bu durumun da emeklilik yaşını 4 ila 5 yıl ileriye itebileceğini vurguluyor. Böylece vatandaş, hem maddi hem de psikolojik olarak büyük bir yük altında kalmakta.
SGK kaynakları, denetimlerin özellikle 2020 sonrası yapılmış kayıtlara yoğunlaştığını belirtiyor. Sistem, şüpheli işyerlerinden gelen toplu bildirimleri ve ardışık kısa süreli sigorta giriş-çıkışlarını titizlikle takip ediyor.
Emekliliğini alanlar da riskte
Daha da çarpıcı bir durum da, sahte sigorta yoluyla daha önce emekli olmuş kişilerin durumu. SGK, bu kişilerin tespit edilmesi halinde yalnızca maaşlarını kesmekle kalmamakta, daha önce ödenen maaşlar, ikramiyeler ve sağlık hizmetleri gibi giderlerin bedelini bile faiziyle geri talep edebilmektedir. Emeklilik hakkı iptal edilen bu bireyler için hukuki süreçler başlatılmaktadır.
Kontrol ettirin!
Uzmanlar, vatandaşların e-Devlet üzerinden SGK hizmet dökümünü düzenli olarak kontrol etmeleri gerektiğini vurgulamaktadır. Çalıştığını düşündüğü yıllardaki işyeri kayıtlarının geçerliliği, firmanın hâlâ faal olup olmadığı ve hizmet süresinin sistemde görünüp görünmediği büyük önem taşımakta. Sahte kayıtların fark edilmeden kalması, yalnızca gelecekte mağduriyet değil, aynı zamanda cezaî sorumluluk da doğurabilmektedir.
Peki, ne yapmalı?
Henüz emeklilik başvurusu yapmamış olan vatandaşlar için net bir uyarı yapılıyor: Şüpheli görülen sigorta kayıtlarınızı mutlaka SGK ile yüz yüze sorgulayın. Olası bir sahte kaydın erken tespiti, ileride geri dönüşü olmayan zararlardan korunmanızı sağlayabilir.
Sahte Boşanmalara İzin Verilmiyor
SGK, boşandığı eşiyle fiilen birlikte yaşamaya devam ederek usulsüz aylık alan kişilere karşı da etkin önlemler almakta. Ölen sigortalıların geride bıraktığı bekar veya boşanmış kız çocuklarına bağlanan aylıkların suistimali durumunda, evli olanların resmi olarak boşanmaları gerektiği halde, hâlâ birlikte yaşamaları tespit edildiğinde alınan aylıklar kesilmektedir. Geriye dönük ödenen aylık miktarları ve diğer yardımların faizi ile birlikte geri alınmaktadır.
Denetimlerle Hileli Boşanmaların Önü Kesiliyor
2024'te, yetim maaşı alabilmek amacıyla eşinden boşanan ve boşandığı eşi ile aynı evde yaşamaya devam eden 3 bin kişi üzerinde denetim yapılmış, bu incelemeler sonucunda hileli boşanmayla aylık alan 2 bin 404 kişinin tespit edilmesi üzerine yasal süreç başlatılmıştır.
SGK Elazığ İl Müdürü Sıtkı Erman, hileli boşanma durumunda tespit edilen kişilere yönelik yasal işlemler yapılacağını, ödenen tüm maaşların faiziyle birlikte geri alınacağını belirtmiştir. Kurumun yaptığı açıklama, “Dikkat! Boşandığı eşiyle fiilen birlikte yaşadığı tespit edilen kişilere bağlanan aylıklar, kurumumuzun yaptığı tespitler doğrultusunda kesilmektedir. Hak kaybı yaşamamak için yasalara uygun davranmayı unutmayın.” ifadelerine yer verilmiştir.
Tarafsızlık Analizi
Bu Makale Hakkında Önemli Sorular
